TOPLU ALANDA HAYATİ ÖNERİLER
COVID-19 vakaları Ankara genelinde bir süredir artış gösteriyor. Ay başında güncellenen ‘Hayat Eve Sığar’ uygulaması, Ankara’nın neredeyse tüm ilçelerinde kırmızıyla gösterilen yüksek riskli bölgelerin arttığına işaret ediyor. Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, haftalardır en çok vaka artışının görüldüğü iller arasında Ankara’nın da yer aldığı bilgisini paylaşıyor. İkinci dalga uyarısı yapan uzmanlar özellikle toplu kullanım alanlarındaki risklere dikkat çekiyor. Peki otobüs, metro, kafe, restoran gibi toplu kullanım alanlarında nelere dikkat etmeliyiz? Bu soru uzmanlara soruldu.
MESAİ DÜZENLEMESİ YOĞUNLUĞU ÖNLER
Bilim Kurulu Üyesi ve Ankara Üniversitesi Enfeksiyon Hastalıkları Ana Bilim Dalı Başkanı Prof. Dr. İsmail Balık, önerilerini şöyle sıraladı: “Özellikle işe gidiş-dönüş saatlerinde toplu taşımadaki yoğunluklar ve toplu taşımada kalınan süre fazlalığı risk yaratıyor. Mesai düzenlemesi yapılabilir. Herkesin aynı anda toplu taşıma araçlarına yüklenmesi yerine, belirli saatlere bu yoğunluğu yayabiliriz.
TOPLU TAŞIMADA KLİMA RİSK YARATIR
Klimanın varlığı, otobüs, metro ve restoran gibi yerlerde riski arttırıyor. Klima çalışıyorsa fiziksel mesafenin koruyucu etkisi azalıyor. Bunun yerine camlar açılmalı. Hepa filtre olmadığı sürece her zaman sorun var. Toplu taşıma araç şoförlerine de belirti göstermese dahi düzenli olarak test yapılmalı. Şoförler maske, mesafe ve hijyen kuralına mutlaka uymalı. Artık ‘maske takın’ uyarısı değil, direkt yaptırım uygulamasına geçilmesi gerekiyor.”
KURALLARI KENDİNİZ DENETLEYİN
Ankara’da sosyal mesafe kurallarının unutulduğu diğer noktalar ise kafe, restoran gibi toplu kullanım alanları. Virüsün sindirim sistemine de yerleşebildiğinin altını çizen Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Gastroenteroloji Bilim Dalı üyesi ve Türkiye Gastroenteroloji Derneği Yönetim Kurulu üyesi Prof. Dr. Mehmet Cindoruk’un da önerileri şöyle:
YEMEĞİ KAPALI KUTUDA İSTE
“Lokanta ve kafelerde sosyal mesafe, maske ve el dezenfeksiyonu birinci öncelik. Yemekleri müşteriye getirecek garson, maskesini takıp, eldiven kullanacak. Müşteriye mutlaka kapalı kutuda yemeğini getirecek. Ankara’da maalesef çok az sayıda işletme bunu yapıyor. Siparişten önce garsonu, restorana girmeden işletmeciyi uyarın. Restoranlarda daha tenha yerleri tercih etmeliyiz.
KIYAFETİ EVDE DENEYİN
“Özellikle AVM’lerde ortak tuvaleti kullanmaktan kaçınmak gerekiyor. Bu virüsün dışkıyla da geçebileceğini düşünüyoruz. Bir şekilde kullanmak zorunda kaldıysak, ellerimizi 2-3 kere 20 saniyeden fazla olacak şekilde yıkamalıyız. Kıyafet alacaksan, gidip evinde denemek riski azaltacak, insanlar zor durumda mağazada buna izin verecek. Soyunma kabinlerinde saatlerce zaman geçirmemek gerekiyor.”
TESTLER YAYGINLAŞMALI
Ankara Tabip Odası (ATO), kentteki vaka artışlarının önüne geçmek için önerilerini sıraladı. ATO Yönetim Kurulu üyesi Dr. Gülgün Kıran, “*Vakaların bildiriminden sonra hastalık etkenini, kaynağını, bulaşma yolunu saptamak ve kontrol önlemlerini almak amacıyla yapılan filyasyon çalışmasının etkin halde uygulanmalı. *Testlerin yaygınlaştırılmalı. *Kamusal alandaki önlemlerin eskisi gibi daha sıkı hale getirilmeli. *Kolay, ücretsiz, erişilebilir sağlık hizmetleri adına özel hastaneler de dahil olmak üzere tüm hastaneler pandemi hastanesi haline getirilmeli.”
