SİYAH MASKEDEN UZAK DURUN!
Genellikle internetten satılan ve nanoteknolojiyle üretildiği söylenen siyah maskeler yıkanılabilir olduğu için sıklıkla tercih ediliyor. Fakat uzmanlar uyarıyor: “Koronavirüse tam koruma sağlamaz, cerrahi maskenin üzerine süs olarak takılabilir.”
Son dönemde cerrahi maskelere ulaşımda yaşanan sıkıntılar, vatandaşları “yıkanabilir nano-maske” olarak satılan siyah maskelere yöneltti. Ancak bu maskelerin koruma durumuna ilişkin olarak uzmanlar uyarıda bulundu. Bazı uzmanlar, “Siyah maske, cerrahi maskenin üzerine süs olarak takılabilir” görüşünü dile getirirken bazıları, “Bulaşıyı engeller, ancak tam koruma sağlamaz” görüşünü savunuyor. Uzmanlar, cerrahi maskenin ise koruma sağladığı konusunda birleşiyor.
BURNA OTURMASI GEREK
Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi Enfeksiyon Hastalıkları Ana Bilim Dalı öğretim görevlisi Prof. Dr. Hüsnü Pullukçu: “Yıkanabilir, nano maske olarak satılan siyah maskeleri taktığınızda burnunuzun üzerine oturmaz. Taktığınızda burnunuzun yer aldığı üst kısımlar tamamen boş kalır. Ayrıca hızlıca nefes aldığınızda ağzınıza ve burnunuza bu kumaşın yapıştığını göreceksiniz. Elinizle maske varken nefesinizi kontrol ettiğinizde net sıcak havanın gelmemesi gerekiyor. Ama bu maskede sıcak havayı net bir şekilde elinizle hissedebilirsiniz. Bir deneme yapacak olursak da damlacıkların rahatlıkla bu maskeden geçtiğini görürsünüz. Bu aynı şekilde damlacıkların da içeri girdiği demektir. Bu maske, cerrahi maskenin üzerine süs olarak takılabilir. Korunmak için bu maske uygun değil. Cerrahi maskelerin önünde de bir tel var. Bu teli içeri hava girmemesi için burnunuzun üstüne oturtmanız gerekiyor.”
PAMUKLU KUMAŞ OLSUN
Sağlık Bakanlığı Bilim Kurulu üyesi Prof. Dr. Tevfik Özlü: “Amacımız aksırırken, konuşurken damlacıkları engellemek. Standart maske, fular, eşarp, evde imal edilmiş birkaç katlı maske bile olabilir. Bu anlamda siyah maskeler de kullanılabilir. Sadece bu maskelerin nemlendikçe değişmesi gerekiyor. Sentetik kumaştan yapılan maskeler çabuk nemlenir, buhar yapar, nefes alması zorlaşır. Pamuklu olan siyah maskenin kullanılmasını öneriyorum.”
CERRAHİ MASKE YOKSA
Tüm Eczacı İşverenler Sendikası Başkanı Nurten Saydan: “Cerrahi maskenin bulunamadığı yerde siyah maskeler uygun şekilde, burnu ve çeneyi kapayarak kullanılırsa bulaşı engellenebilir.”
Prof. Dr. Pullukçu, filtreli olan N95 ve FFP2 maske takanları da uyardı: “Bu maskeler son derece sıkıntılı, çünkü içinde nefes almak çok zor. Karbondioksiti biriktiriyor ve kullanan kişi buna bağlı olarak baş dönmesi yaşayabilir, tansiyonu düşebilir hatta bayılabilir. N95 maskenin koruyuculuğuna gerek yok. FFP2 maske de N95’e göre hafif gibi görünse de değil. Karbondioksit birikiyor ve sürekli kullanmak mümkün değil. Biz bunları örnek alırken takıyoruz.”
İKİ KAT YAPILARAK KULLANILMALI
Ankara Üniversitesi Enfeksiyon Hastalıkları Bölümü öğretim üyesi Prof. Dr. İsmail Balık: “Cerrahi maskeler hem bulaştan korur hem bulaştırmanızı engeller. Çünkü onlarda üç katmanlı ve önlemeyi sağlayan bir takım bariyerler var. Siyah maske gibi diğer maskeler de kullanılabilir ama sıkı dokunmuş iki katlı kumaştan oluşan maskeler sadece bulaştırmayı engellemek açısından kullanılabilir. Bu tip maskeler mümkünse iki kat yapılarak takılmalı. Bol olmamalı, burun ve çenenin altını koruyacak şekilde kullanılmalı.”
N95 KARBONDİOKSİT BİRİKTİRİR
Prof. Dr. Pullukçu, filtreli olan N95 ve FFP2 maske takanları da uyardı: “Bu maskeler son derece sıkıntılı, çünkü içinde nefes almak çok zor. Karbondioksiti biriktiriyor ve kullanan kişi buna bağlı olarak baş dönmesi yaşayabilir, tansiyonu düşebilir hatta bayılabilir. N95 maskenin koruyuculuğuna gerek yok. FFP2 maske de N95’e göre hafif gibi görünse de değil. Karbondioksit birikiyor ve sürekli kullanmak mümkün değil. Biz bunları örnek alırken takıyoruz.”